Ze względu na swoją kolonijną przeszłość i wpływy wielu kultur Kuba wyróżnia się bogatym dziedzictwem religijnym i oryginalnymi wierzeniami. Religia odgrywa istotną rolę w życiu Kubańczyków, choć przez całe lata Fidel Castro walczył z kościołem katolickim, zakazując obchodzenia świąt czy szykanując osoby praktykujące wiarę. Obecnie na wyspie wciąż przeważa katolicyzm, choć rosnące znaczenie mają również protestantyzm oraz afrochrześcijaństwo i Santeria. W poniższym artykule przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące poszczególnych obrzędów i wiary.
Spis treści
Skąd wziął się katolicyzm na Kubie i jakie ma dziś znaczenie?
Pojawienie się katolickich wierzeń na wyspie ma długą i niekoniecznie szczęśliwą historię. Katolicyzm przybył na Kubę jako religia wraz z hiszpańskimi kolonizatorami i misjonarzami, którzy nawracali lokalnych mieszkańców oraz nakazywali budowę kościołów czy świątyń. Wprowadzano również obrzędy religijne, takie jak obchody Bożego Narodzenia, a katolickie zwyczaje, msze i symbole stały się ważnym elementem kultury Kubańczyków i do dziś mają duże znaczenie.
Z kościołem katolickim w latach swojego przywództwa walczył Fidel Castro, uważając tego typu wierzenia i przekonania za mało rozwojowe czy spowalniające postęp. Pamięć o poszczególnych tradycjach i świętach zanikała, sama instytucja również straciła wiele swoich wpływów. Z tego też powodu państwo przez długi czas było uważane za ateistyczne. Obecnie Kubańczycy powracają do religii katolickiej i aktywnie uczestniczą we mszach, choć coraz większe znaczenie ma protestantyzm.
Afrochrześcijaństwo na Kubie – na czym polega?
Oprócz katolickiej tradycji na wyspie silnie zakorzenione jest również afrochrześcijaństwo, które stanowi połączenie chrześcijaństwa i afrykańskich wierzeń. Ta unikalna wiara wywodzi się z historii niewolników, którzy zostali przewiezieni do tego kraju z Afryki jako tania siła robocza. Religia na Kubie jest niezwykle oryginalna i niepowtarzalna dzięki licznym obrzędom, rytuałom i świętom wywodzącym się z wierzeń plemion. Według niektórych statystyk większość Kubańczyków brała w swoim życiu udział w afrochrześcijańskich obrzędach, co wpływa również na synkretyzm religijny obecny w tym państwie.
Santeria – wyjątkowy przykład synkretyzmu religijnego
Jednym z najbardziej charakterystycznych i fascynujących elementów wierzeń na wyspie jest Santeria (nazywana też Regla del Ocha). To synkretyczna religia, która powstała dzięki połączeniu afrykańskich tradycji, katolickich symboli oraz rytuałów i duchowych wierzeń tubylczych mieszkańców. Jej wyznawcy nie mają swoich kościołów czy świętych budynków, a zamiast tego koncentrują się na poszczególnych bóstwach, które reprezentują różna aspekty życia. Wierzący często korzystają ze spotkań z szamanami, aby uzyskać wróżbę lub skontaktować się ze światem zmarłych.
Planując odwiedzenie wyspy, warto wybrać termin, który pozwoli na lepsze przypatrzenie się obchodom świąt, takich jak Boże Narodzenie, Wielkanoc czy Święto Matki Boskiej Miłosierdzia z Cobre obchodzone 8 września. Choć Kubańczycy wyznają katolicyzm, a poszczególne tradycje i zwyczaje są mocno zakorzenione w kulturze, dużą rolę odegrały afrykańskie wpływy, które w wyjątkowy sposób urozmaiciły miejscową religię.